گواهینامه ایزو چیست و انواع آن
سازمان ایزو یکی از سازمان های بین المللی در سطح دنیا است و وظایفی را بر عهده دارد که در سطح دنیا قابل حمایت و اجرا میباشد.
وظیفه ی سازمان ایزو مقرر کردن استاندارهای جهانی بر اساس شرایط قانونی همه ی کشورها برای هدف یکسان سازی روال و فرآیند همه ی کارها و به منظور آسان سازی امر تولید و توسعه ی خدمات و تولیدات می باشد. اعضای سازمان ایزو بصورت نماینده ای از هر کشور می باشد.
سازمان بین المللی ایزو هزاران استاندارد در زمینه و موضوعات مختلف پایه گذاری کرده است که باید مورد تایید همه ی اعضا قرار بگیرد و در نهایت این استانداردها با عنوان گواهینامه ایزو قابل اجرا و استفاده برای محصولات تولیدی می باشد.
هر شرکتی که از گواهینامه و علامت ایزو روی محصولات خود استفاده کند به این معنی است که این شرکت تمامی استانداردها و تعهدات خود به مشتری و جامعه را اثبات کرده است و محصولات آن شرکت از رقبایش با کیفیت تر است.
انواع گواهینامه ایزو و استانداردهای موثر در انواع کسب و کارها به شرح زیر می باشد :
استاندارد سیستم مدیریت کیفیت در صنایع خودرو سازی |
QS 900 |
استاندارد مدیریت کیفیت در پروژه ها |
ISO 10006 :2003 |
استاندارد سیستم مدیریت امنیت اطلاعات |
ISO 27001 :2005 |
استاندارد محصول در اروپا و تطابق محصول با الزامات اتحادیه اروپا |
CE |
استاندارد خدمات آزمایشگاه تشخیص طبی |
ISO 15189 :2007 |
استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی |
OHSAS 1001 :2007 |
استاندارد سیستم مدیریت کیفیت |
ISO 9001 :2008 |
استاندارد رنگ و روغن جلا |
ISO 12944-5 :2007 |
استاندارد نان |
ISO 6820 :1985 |
استاندارد فرش ماشینی |
ISO 1765 :1986 |
استاندارد سیستم مدیریت صنایع نفت، گاز و پتروشیمی |
ISO/TS 29001 :2010 |
استاندارد سیستم مدیریت آزمایشگاه |
ISO 17025 :2005 |
استاندارد سیستم مدیریت کیفیت آموزش |
ISO 10015 :1999 |
استاندارد سیستم مدیریت انرژی |
ISO 50001 :2011 |
استاندارد سیستم مدیریت محیط زیست |
ISO 14001 :2004 |
استاندارد زعفران و ادویه |
ISO 3632 :2011 |
سیستم مدیریت یکپارچه |
IMS |
استاندارد آجیل و خشکبار |
ISO 16050 :2003 |
استاندارد جواهرات، طلا و نقره |
ISO 9202 :1991 |
تطابق مواد غذایی با الزامات قوانین اسلامی |
HALAL |
گواهینامه تعالی سازمانی |
EFOM |
استاندارد وسایل نقلیه در اروپا |
E-MARK |
سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست |
HSE-MS |
عملکرد خوب آزمایشگاهی |
GMP-GLP |
مدیریت حفظ حقوق کارکنان و تولید کالا طبق مسائل اجتماعی و اخلاقی |
SA 8000 |
استانداردهای مشعل های گاز سوز |
DIN EN 676 :2008 |
استاندارد آراستگی سازمان |
5S – |
درباره ISO
عبارت ایزو مخفف عبارت International Organization for Standardization می باشد، کلمه ی ISO از عبارت ISOS که کلمه ای یونانی است گرفته شده و به معنی همشکل و یکسان است.
سازمان ایزو به منظور تسهیل در روابط بین کشورها تشکیل شده و مراکز ملی تایید صلاحیت ایران از اعضای این سازمان بین المللی می باشد.
چندی است که واژه ی ایزو مایه ی برتری و تبلیغ محصولات و خدماتی شده است که در کشور ما عرضه می شوند. البته این عناوین تنها منحصر به کشور ما نبوده و داشتن هر کدام از انواع آن، نشانه ی برتری و امتیازات نسبت به سایر کسب و کارها می باشد.
مدرک ایزو بر اساس موضوع و اقدامات شرکت اخذ می شود، برخی از این استانداردهای گواهینامه ایزو مانند ISO 9001 و یا ISO 14001 و Ohsas 18001 به صوررت عمومی قابل دریافت می باشند و حتی پایه ی بسیاری از استانداردهای ایزوی دیگر می باشند.
همه ی شرکت ها می توانند در جهت رعایت تعهدات و قوانین تعیین شده ی خود اقدام به اخذ آنها کنند، ولی برخی از این استانداردها و مدارک ایزو، مانند استاندارد Haccp تنها مختص تولیدکننده های مواد غذایی است و یا استاندارد iso/ts16949 مخصوص شرکت های تولید کننده خودرو و یا شرکت های مرتبط با خودرو می باشد.
ممیزی ایزو
واژه ممیزی در لغت به معنای ارزیابی است، ممیزی یک اصل اجباری و ضروری در سیستم ISO می باشد. ممیزی ثابت می کند که سیستم شرکت متناسب با هدف اجرا شده است و در مسیر پیشرفت می باشد. و این ممیزی باید هر ساله انجام شود که شرکت به طور مداوم در مسیر استاندارد باقی بماند.
بطور کلی به منظور پیاده سازی الزامات ضروری سیستم های مدیریتی یک شرکت یا سازمان در جهت اخذ مدرک ایزو دو نوع ممیزی وجود دارد که شامل ممیزی داخلی و خارجی می باشد.
فرآیند ممیزی خارجی به این صورت است که شرکتی که درخواست اخذ ایزو را دارد مدارک کاری خود را به شرکت های CB ارائه می دهد و یک حسابرس واجد شرایط از جانب شرکت به منظور ارزیابی سیستم مدیریت شرکت مطابق با الزامات استاندارد ایزوی درخواستی در محل حضور پیدا می کند.
حسابرس معمولا مطابق با استانداردهای ایزو تجزیه و تحلیل سیستم مدیریت شرکت را ارائه می ددهد و سیستم مدیریت کیفیت ایزو، توصیه هایی را برای بهبود کیفیت شرکت ارائه میدهد که شرکت را در مسیر رو به پیشرفت و رو به جلو یاری می کند و در نهایت، منجر به گرفتن استانداردهای بیشتر از سازمان ISO می باشد.
ممیزی داخلی به این معنی است که فرد یا گروهی از داخل سازمان واحدهای مختلف درون سازمانی را ارزیابی می کنند، و بر اساس آن یک گزارش تهیه میکنند که در نهایت باعث تایید یا عدم تایید موارد ارزیابی می شود.
ممیزی از طریق ارائه ی مجموعه ای از نقطه نظرات به صورت مرحله ای به توسعه و بهبود سیستم مدیریت شرکت کمک می رساند.
انواع گواهینامه ایزو صنایع
انواع گواهینامه ایزو مربوط به دسته بندی صنایع مختلف به شرح زیر می باشد:
- گواهینامه ایزو شرکت های خدماتی : ISO 10002، ISO 10004، ISO 9001
- گواهینامه ایزو کارخانه های تولیدی : ISO 180011، ISO 14001، ISO 9001
- گواهینامه ایزو شرکت های پیمانکاری : ISO 45001، OHSAS18001، HSE-MS، ISO 31000
- گواهینامه ایزو صنایع غذایی : SFBB، HACCP،ISO 22000
- گواهینامه ایزو مراکز آموزشی : IWA2، IEC 24751،ISO 10015
- گواهینامه ایزو مراکز درمانی : ISO 14001، ISO 9001
- گواهینامه ایزو رستورانها و هتلها : SFBB، ISO22000،ISO9001
- گواهینامه ایزو صنعت نفت و گاز : HSE-MS، ISO/TS 29001
- گواهینامه ایزو آزمایشگاهها: ISO 15189، ISO/IEC 17025
- گواهینامه ایزو شرکتهای تبلیغاتی : ISO 10668 ، ISO 10004 ،ISO 9001
- گواهینامه ایزو صنایع کامپیوتری : ISO 20000، ISO 27001
- گواهینامه ایزو صنعت خودرو :ISO/TS 16949
- گواهینامه ایزو شرکت های ساختمانی :OHSA18001 ،ISO 9001، HSE-MS