محمدرضا توکلی محمدی، مدیرگروه کانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با بیان اینکه فلوئورید کلسیم (CaF۲) با نام "کانی فلوئوریت" و نام تجاری "فلوئوراسپار" در سه ترکیب عیاری متالورژیکی (۷۵-۹۳ درصد)، سرامیکی (۸۵-۹۵ درصد) و اسیدی (> ۹۷ درصد) طبقه‌­بندی می­‌شود، اظهار کرد: علی­‌رغم اهمیت پرعیارسازی کنسانتره­‌های فلوئوریت و ایجاد ارزش افزوده برای آن‌­ها، تأمین نیاز کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی کشور برای صنایع فولاد (۸۵-۷۵ هزار تن در سال) در اولویت قرار دارد.

آندیالند

وی ادامه داد: در صنایع فولاد، به منظور روان‌سازی سرباره و ایجاد سرباره پفکی، به وفور از کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی به عنوان کمک ذوب استفاده می‌شود؛ اگرچه فلوئوریت خودش نقطه ذوب بالایی دارد، اما زمانی که به کوره افزوده می‌­شود، بسیار سیال شده و با روان­‌سازی سرباره و جدایش بهتر ناخالصی‌­ها از فلز مذاب، عملیات پالایش را تسهیل می‌­کند.

 

عضو هیئت علمی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی گفت: در حال حاضر، ظرفیت فعلی تولید فولاد خام، آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره به ترتیب ۲۷، ۲۵، ۲۳ و ۴۳ میلیون تن است و بایستی طبق چشم‌انداز ۲۰ ساله فولاد تا سال ۱۴۰۴، ۲۸ میلیون تن فولاد خام، ۳۳ میلیون تن آهن اسفنجی، ۳۲ میلیون تن گندله و ۴۳ میلیون تن کنسانتره دیگر تولید شود که این‌ها به منزله افزایش مصرف قابل توجه فلوئوریت در این صنایع است.

 

توکلی محمدی گفت: در کنار نیاز روزافزون صنایع به این ماده معدنی، کاهش ذخایر پرعیار فلوئوریت و فقر دانش فنی عملیاتی در زمینه فرآوری آن، منجر به خروج ارز و واردات بی­‌رویه این ماده معدنی از کشورهایی نظیر چین و ترکیه شده است. این در حالی‌ است که در ایران، بیش از ۱/۳ میلیون تن ذخیره احتمالی و ۵/۱ میلیون تن ذخیره قطعی وجود دارد و این میزان ۲/۱ درصد از کل ذخایر فلوئوریت دنیا را شامل می­‌شود.

 

وی تصریح کرد: در حال حاضر، برخی از معادن این ماده ارزشمند نظیر "معدن کمر مهدی" طبس صرفاً به علت عیار بالا و لزوم فرآوری اندک (صرفاً سنگجوری و واسطه سنگین) مشغول فعالیت هستند و دیگر معادن آن به علت عیار پائین، ناخالصی­‌های بالای گوگرد، فسفر و سیلیس در محصول و عدم توسعه‌یافتگی تکنولوژیکی نیمه‌فعال یا متروکه هستند.

 

مدیرگروه کانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه مبنای دانش فنی تولید "بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی" روش فلوتاسیون است و برای اجرای موفق آن نیاز به خردایش و آسیاکنی نمونه تا ابعاد کوچکتر از ۱۰۰ میکرون است، خاطرنشان کرد: از آنجایی که فلوئوریت عیار متالورژیکی برای فرو رفتن داخل بار مذاب می­‌بایست در ابعاد درشت (۱ تا ۱۲ سانتیمتر) باشد، فلوئوریت­‌های ریزدانه همچون کنسانتره فلوتاسیون با دنباله‌­روی گاز به بیرون از کوره دمیده شده و اتلاف می‌شوند.

 

توکلی محمدی اضافه کرد: برای رفع این مشکل، اقدام به بریکت‌­سازی کنسانتره فلوتاسیون شده است. در این فرآیند، کنسانتره دانه‌ریز پس از اختلاط با مواد شیمیایی خاص به عنوان چسب با توزیع ابعادی، ترکیب کانی­‌شناسی و استحکام مکانیکی یکنواخت تحت فشار متراکم شده تا مقاومت فیزیکی مناسب و مشخصات متالورژیکی مورد نیاز برای جابجایی و کاربرد را پیدا کند.

قالیشویی در جوادیه

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی، عدد افتادن بالا، مقاومت فشاری خوب و مقاومت در برابر خرد شدن قابل توجه بریکت­‌های تولیدی باعث ایجاد شرایط مکانیکی مطلوب برای کاربرد موفقیت‌آمیز آن­‌ها در عملیات ذوب شده است. لازم به ذکر است، امروزه استفاده از بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی در کشورهای پیشرفته به علت محدوده دانه­‌بندی کوچکتر و امکان تولید طبق پارامترهای مکانیکی مشخص از ارجحیت برخوردار است.